Acht jaar geleden had ik niet durven dromen dat het plan voor de studiereis van Studievereniging IT&Design (SIM) zoveel zou brengen. Het concept is simpel en doeltreffend: Bedenk een interactief tentoonstellingsobject, conceptualiseer, bouw, programmeer en presenteer het op de laatste dag. Elk jaar toveren we het hostel om tot een bouwplaats. Elk jaar zijn de straten van de stad onze expositieruimte. En hoewel we elk jaar neigen het concept te veranderen, is er in de basis eigenlijk weinig verschil tussen de reis van 2011 en die van 2018. Opgedane ervaring daargelaten.
Statement tijdens studiereis 2011 Barcelona – Klaas Jan Mollema
Ingrediënten
Een dergelijk succes kan niet zonder een aantal vaste ingrediënten. Allereerst natuurlijk de doelgroep: vijfentwintig enthousiaste studenten die vrijwillig tijdens hun vakantie naast ‘fun’ ook serieuze activiteiten willen ontplooien. Om de studenten aan te zetten tot ideeën, te enthousiasmeren voor de bouw en te begeleiden in de complexe plannen die ze hebben, is er een vast docententeam. Dit team – tevens ook vriendenteam – geeft al acht jaar zijn herfstvakantie op en weet op basis van ervaring uit de praktijk en de voorgaande jaren de projecten tot een hoger plan te krijgen. Elk van de docenten acteert vanuit zijn eigen domein: Conceptueel, Decorbouw, Hardware, Software.
Derde ingrediënt is de taskforce vanuit de studievereniging die verantwoordelijk is voor de logistiek van de reis. Vlucht, transfers, hostel, excursies en niet op de laatste plaats de groepssfeer.
Vierde en laatste ingrediënt is de locatie. Studiereis kan alleen maar fysieke projecten presenteren als de stad ‘open’ staat voor dergelijke activiteiten en het hostel buitenruimte heeft voor het kluswerk.
Proces
Het proces wat we grosso modo elk jaar met de groep doormaken is:
Dag 1 : aankomst en verkennen hostel en omgeving
Dag 2 : fietstocht door de stad met gids / concepten bedenken
Dag 3 : culturele excursie / boodschap & effect van het te bouwen object vaststellen
Dag 4 : concepten uitwerken op grote vellen papier / boodschappenlijstje
Dag 5 : boodschappen doen in bouwmarkt & tweedehands winkels / bouwdag 1
Dag 6 : bouwdag 2
Dag 7 : presentatiedag in de straten van de stad / eindbeoordeling / eindfeest / vertrek
Bottlenecks
Een dergelijke pressure cooker kent natuurlijk ook haar worstelingen en bottle necks. Studenten vinden het vaak lastig om conceptueel te denken en komen met projecten die gebaande wegen bewandelen of juist veel te complex zijn. Technologisch lopen projecten vaak vast op hardwarematige problemen die meer tijd vragen dan twee dagen of fysieke grenzen van de materialen die we gebruiken.
Pareltjes
Maar juist de vorm van een pressure cooker levert ook pareltjes op. Alleen al het quick and dirty bouwen / programmeren is zo fantastisch ‘niet-schools’. Ook de uitdaging om binnen een week te presteren zonder voorkennis levert fantastische taferelen op. Menig student sprak al tegen me uit dat ze meer leerden van studiereis dan van een jaar propedeuse aan het HBO.
Ook is het tof om te zien dat de studenten bouwen in een internationaal Youth Hostel vol met gasten uit andere landen. De contacten die er tijdens de reis worden gelegd zijn oneindig, zowel tijdens het uitgaan als tijdens de bouwprocessen.
Maar de echte pareltjes zijn voor mij de studenten die echt opleven van zo’n week. Studenten die zich een plek verwerven in de groep en aan het eind van de week onmisbaar geworden zijn.
Verbeterpunten
En ja er zijn verbeterpunten voor reis 9. Persoonlijk denk ik dat de reis zelf beter kan worden als we in de weken ervoor al écht investeren in de groepjes en het conceptuele proces. Eerdere projecten ontleden. Grenzen van hard en software duidelijk stellen. Creatieve ontwikkelingsprocessen doorspreken. De aanloop en de reisweek gamificeren. Allemaal ideeën die vast nog wel een keer grond gaan vinden in de reis. Al is het alleen maar om te testen wat we daarna in het dagelijkse HBO onderwijs weer kunnen gebruiken 🙂